اُرتودُنسی دندان یکی از رشته های تخصصی در دندانپزشکی است و هر ساله افراد زیادی از این روش برای درمان دندان خود استفاده می نمایند.
اولین تخصص در دندانپزشکی شاخه ارتودنسی می باشد و در این علم دندان ها و فک هایی که در محل نامناسبی قرار گرفته اند اصلاح و به محل صحیح خود بازمی گردند.
در این مقاله به بررسی هوش مصنوعی در ارتودنسی دندان میپردازیم.
اُرتودُنسی دندان یکی از رشته های تخصصی در دندانپزشکی است و هر ساله افراد زیادی از این روش برای درمان دندان خود استفاده می نمایند.
اولین تخصص در دندانپزشکی شاخه ارتودنسی می باشد و در این علم دندان ها و فک هایی که در محل نامناسبی قرار گرفته اند اصلاح و به محل صحیح خود بازمی گردند.
وقتی دندان ها در جای درست خود قرار نمی گیرند، علاوه بر اینکه ظاهر زیبایی ندارند مشکلات بهداشتی را هم به دنبال خود دارد.
مشکلات بهداشتی را از این نظر می گوییم که وقتی دندان در جای درست نیست تمیز کردن و نگهداری از آن نیز سخت تر می شود و پوسیدگی دندان ها از عوارض آن خواهد شد.
ارتودنسی سالها یکی از شاخههای محبوب و در عین حال زمانبر دندانپزشکی بوده است. برای بسیاری از بیماران، تنها راه صاف و مرتب شدن دندانها، تحمل ماهها یا حتی سالها دستگاه فلزی و مراجعات متعدد به مطب بود. اما امروز در سال ۲۰۲۵، این تصویر در حال تغییر است.
ترکیب فناوریهای نوین مانند هوش مصنوعی (Artificial Intelligence)، پرینت سهبعدی (3D Printing)، اسکن دیجیتال دهان (Intraoral Scanning) و پیشرفتهای علمی در بیولوژی حرکت دندان باعث شده درمانها دقیقتر، سریعتر، و شخصیتر شوند. حتی شکل تعامل بیمار و ارتودنتیست نیز تغییر کرده و بخشی از روند درمان به فضای آنلاین منتقل شده است.

هوش مصنوعی در ارتودنسی؛ انقلاب دادهمحور
هوش مصنوعی دیگر یک فناوری آیندهنگرانه نیست، بلکه همین حالا در کلینیکهای ارتودنسی سراسر جهان استفاده میشود. نرمافزارهای AI میتوانند تحلیل تصاویر رادیوگرافی، تشخیص موقعیت دقیق دندانها و ریشهها، پیشبینی حرکت دندانها بر اساس نوع نیرو و مدتزمان اعمال، و شبیهسازی نتیجه نهایی قبل از شروع درمان را انجام دهند. به عنوان مثال، یک بیمار ۱۶ ساله با بینظمی متوسط دندانهای جلویی، میتواند قبل از نصب دستگاه، تصویری دیجیتال از لبخند نهایی خود ببیند. این قابلیت نهتنها اعتماد بیمار را جلب میکند، بلکه انگیزه او برای ادامه درمان را نیز افزایش میدهد.
پرینت سهبعدی؛ شخصیسازی کامل در ارتودنسی
پرینت سهبعدی به ارتودنتیستها اجازه میدهد که وسایل را دقیقاً متناسب با دهان بیمار بسازند. الاینرهای شفاف (Clear Aligners) که برای حرکت تدریجی دندانها استفاده میشوند، قبلاً باید در لابراتوارهای بزرگ ساخته میشدند و هفتهها طول میکشید تا آماده شوند.
اما اکنون ارتودنتیست میتواند همان روز اسکن دیجیتال بگیرد، مدل سهبعدی را در نرمافزار طراحی کند و الاینر یا ریتینر را با پرینتر داخل مطب بسازد. نتیجه، کاهش زمان انتظار از چند هفته به کمتر از ۲۴ ساعت است.
اسکنرهای داخل دهانی؛ دقت میلیمتری و تجربه بدون استرس
برای بسیاری از بیماران، قالبگیری سنتی تجربه خوشایندی نبود: طعم بد مواد، فشار زیاد، و احتمال خطا در قالب. اما با اسکنرهای داخل دهانی، همهچیز دیجیتال شده است.
این دستگاه با یک پروب کوچک، صدها تصویر از دندانها میگیرد و بلافاصله یک مدل سهبعدی دقیق ایجاد میکند. بیمار میتواند مدل دیجیتال دندانهایش را روی مانیتور ببیند، پزشک میتواند ناهنجاریها را در همان جلسه نشان دهد و فایلها بهصورت آنلاین برای لابراتوار یا پرینتر سهبعدی ارسال شود.

ارتودنسی جراحی تسریعشده؛ پایان انتظارهای طولانی
برای بیمارانی که زمان برایشان اهمیت زیادی دارد یا سن آنها باعث کندی حرکت دندانها شده، روشهای Surgically Facilitated Orthodontic Therapy (SFOT) و Periodontally Accelerated Osteogenic Orthodontics (PAOO) یک راهحل مؤثر است.
این روشها شامل ایجاد برشهای کوچک در استخوان فک و تحریک آن برای بازسازی سریعتر هستند. نتیجه این کار، تسریع حرکت دندان تا دو برابر، کاهش زمان درمان از ۱۸ ماه به حدود ۹ ماه، و تثبیت بهتر نتیجه در بلندمدت است.
پژوهشهای جدید در بیولوژی ارتودنسی
دانشمندان کشف کردهاند که مسیرهای بیوشیمیایی خاصی در بدن، سرعت حرکت دندانها را کنترل میکنند. مثلاً وجود گیرنده SUCNR1 در سلولهای استخوانی میتواند بهعنوان یک کلید برای تسریع بازسازی عمل کند. این یافتهها میتواند منجر به تولید مکملها یا داروهایی شود که حرکت دندانها را در طول ارتودنسی تسریع کرده و درد و التهاب را کاهش میدهند.
شبیهسازی نیروها؛ پیشبینی دقیق قبل از شروع
در گذشته، ارتودنتیست باید بر اساس تجربه خود پیشبینی میکرد که هر نیروی اعمالشده چه نتیجهای دارد. اما اکنون با Finite Element Analysis (FEA)، امکان شبیهسازی دقیق وجود دارد. این شبیهسازی، میزان فشار روی هر دندان را نشان میدهد، خطر آسیب به ریشه یا لثه را کاهش میدهد و امکان بهینهسازی درمان پیش از شروع را فراهم میکند.
بازگشت براکتهای فلزی؛ ترکیب سنت و مد
هرچند الاینرهای شفاف طرفداران زیادی دارند، اما براکتهای فلزی دوباره محبوب شدهاند. علت این بازگشت، دوام بالا، کنترل کامل ارتودنتیست روی حرکت دندان، و طراحیهای جدید با رنگها و شکلهای خاص برای زیبایی بیشتر است. در نوجوانان، حتی براکتهای رنگی یا با طرحهای فانتزی نیز پرطرفدار شدهاند.
تلهدنتیستری؛ ارتودنسی آنلاین
با پیشرفت اینترنت و ابزارهای دیجیتال، بخشی از درمانهای ارتودنسی به صورت آنلاین انجام میشود. بیماران میتوانند با گوشی خود عکس یا اسکن از دهان ارسال کنند، از طریق ویدئو مشاوره بگیرند و حتی برخی الاینرها را بدون مراجعه حضوری دریافت کنند.
نکات مهم برای بیماران در انتخاب روش ارتودنسی ۲۰۲۵
۱. نوع ناهنجاری: برخی مشکلات فقط با دستگاه ثابت حل میشوند.
۲. سن بیمار: در سنین بالاتر، حرکت دندان کندتر است.
۳. بودجه: تکنولوژیهای پیشرفته هزینه بیشتری دارند اما راحتی و سرعت بالاتری هم ارائه میدهند.
۴. مدتزمان درمان: انتخاب روشهایی مانند PAOO میتواند درمان را کوتاه کند.
آینده ارتودنسی؛ نگاه ۱۰ ساله
پیشبینیها نشان میدهد که در دهه آینده، دستگاههای ارتودنسی میتوانند خودتنظیمشونده باشند، حسگرهای بیومتریک برای اندازهگیری فشار و پیشرفت درمان استفاده خواهند شد و چاپ زیستی (Bioprinting) برای بازسازی بافت لثه و استخوان بهکار میرود.

کلینیک دندانپزشکی قلهک در تهران
کلینیک دندانپزشکی تخصصی قلهک با همکاری جمعی از متخصصان بنام و اعضای هیئت علمی دانشگاه های معتبر کشور تأسیس گردیده است.
این مجموعه مأموریت خود را همراهی با سایر مراکز دندانپزشکی برای ارایه خدمات تکمیلی دندانپزشکی از جمله خدمات تخصصی در تمامی رشته ها از جمله کامپوزیت دندان قرارداده است.
بهره مندی از دانش علمی و تجربه بالای موسسین و متخصصان این کلینیک، همچنین امکانات و تجهیزات بروز و کارآمد از جمله ویژگی های منحصر به فرد کلینیک قلهک است.
این مجموعه در تهران یکی از مراکز تخصصی دندان می باشد که دارای دندانپزشکان متخصص است و این برای کسانی که به دنبال خدمات دندانپزشکی در کنار دندانپزشک با تجربه هستند فرصت مناسبی است تا از خدمات این مجموعه بهره مند شوید.
جهت کسب اطلاعات بیشتر می توانید با ما تماس حاصل فرمایید.
تهران-خیابان شریعتی-روبروی مترو قلهک بن بست اختصاصی -پلاک 1-طبقه اول
26640905 - 26640907 - 26640957
https://clinicgholhak.com/